Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej / Jan Śniegoń (Golec J., Bojda S.)

1. ledna 1993, 01:14
ŚNIEGOŃ Jan (1819—1880)

nauczyciel, działacz społ. Urodził się 20.9. w Gródku koło Jabłonkowa. Po ukończeniu gimnazjum w Cieszynie objął stanowisko kierownika szkoły w Puńcowie.

W 1851 r. przejął funkcję kierownika szkoły w Wiśle po Janie Szarcu. Tu dał się poznać jako dobry organizator i działacz społeczny. Zatroszczył się o dobrze wyposażoną klasę, w której znajowało się wszelkie potrzebne wyposażenie.

W swej szkołę rozpoczął gromadzić księgozbiór, jako pierwszy zalążek miejscowej biblioteki. W 1855 r. utworzył tzw. „Kasę szkolną", która umożliwiała mu realizacją wielu poczynań dla podniesienia oświaty i wiedzy w miejscowym środowisku. W 1871 r. księgozbiór liczył już 1224 tomy.

 

Równolegle z akcją biblioteczną organizował szkolne muzeum. Gromadził wyroby z drewna, naczynia ceramiczne, okazy rzadko spotykanych roślin, minerały, stare banknoty itd. W 1863 r. utworzył klasę „Pod Pajtą". Był autentycznym animatorem oświaty ludowej.

 

Wykorzystywał każdą szansę, która mogła jego pracę posunąć naprzód. Wykorzystywał w tym celu również kontakty z kościołem, gdzie pełnił funkcję organisty i zasiadał w Radzie Prezbiterialnej (m.in. na jego wniosek postawiono przy drzwiach skrzynkę z napisem: „Dla ubogich dziatek"). Zebrane środki przeznaczane były na pomoc rzeczową dla biednych dzieci. W Wydziale Gminnym był radnym i podejmował ceły szereg spraw np.: regulacji rzeki Wisły, budowy dróg i mostów, intensyfikacji rolnictwa, domagał się pomocy dla rzemiosła. Wnikał nawet w stosunki rodzinne, przeciwstawiając się nadużywaniu alkoholu. Starał się o zapewnienie ojcostwa dzieciom pozamałżeńskim. W 1869 r. zaproponował utworzenie zakładu dla sierot i zbieranie funduszów na ten cel. Wniosek przyjęto, ale nie doczekał się realizacji. Zebrane fundusze wykorzystano na cele szkolne. Utrzymywał żywy kontakt z Janem Kubiszem — duchowym przywódcą nauczycieli i z Janem Śliwką - pionierem polskiego szkolnictwa. Po powołaniu w Wiśle do życia w 1870 r. Miejscowej Rady Szkolnej Jan Śniegoń zasiadł w niej jako zastępca przewodniczącego. Z jego inicjatywy zbudowano szkołę w Wiśle Malince.

 

Spowodował nakładanie kar na rodziców, którzy nie posyłali swoich dzieci do szkoły. Zapobiegliwie i efektywnie czynił starania u władz o fundusze na sprawy oświaty. Dbał o warunki bytowe nauczycieli. Ustalił i wprowadził granice rejionów szkolnych oraz zaprowadził dla potrzeb szkolnych księgi metrykalne. W 1873 r. ze względu na stan zdrowia przeszedł w stan spoczynku. Już jako emeryt wyszedł z wnioskiem założenia w Wiśle poczty. Dnia 14 maja 1874 r. w wynajątym domu nr. 53 otwarto wiślańską pocztę, ktorą kierował aż do śmierci, tj. 26 lutego.